Afgelopen zomer heb ik bij het verwisselen van de lampen ook nog een aantal metingen verricht, namelijk op: LUX en kleurtemperatuur. Dit om te onderzoeken hoe sterk de eigenschappen van de lampen veranderen over een gebruiksperiode ~1,1 jaar. Verwacht is een terugloop van lichtopbrengst LUX en kleurtemperatuur over tijd. Is het jaarlijks vervangen van HQI- en T5 lampen echt nodig?
Materiaal en methode:
Verlichting bestaat uit een Ocean Light 150 T (Aqua Medic, Duitsland) met 1x 150 Watt HQI 14.000 K (BLV, Duitsland) en 2x 24 Watt T5 Reef Blue (Aqua Medic, Duitsland).
LUX metingen zijn verricht met een Eagle LUX PU-150 (Metra Blansko, Tsjechië). Kleurtemperatuur metingen zijn verricht met een Sixticolor (Gossen, Duitsland).
Sensor plaatsing was gelijk bij iedere meting van LUX en kleurtemperatuur. Metingen aan de HQI zijn verricht minimaal 1 uur en maximaal 2 uur na aangaan van de brander.
Resultaten:
> LUX meting: [Metra Blansko Eagle LUX PU-150]
- Oude lampen (T5 en HQI): 24.000 LUX
- Nieuwe lampen (T5 en HQI): > 33.000 LUX
> Kleurtemperatuur meting: [Gossen Sixticolor]
- T5-oud: > 20.000 K
- HQI-oud: 7.500 K
- HQI-oud + T5-oud: 13.500 K
- T5-nieuw: buiten meetbereik
- T5-nieuw + HQI-oud: 14.000 K
- HQI-nieuw: 11.000 K
- HQI-nieuw + T5-nieuw: > 20.000 K
Discussie en conclusie:
Bij het uitvoeren van de metingen is het daglicht niet afgeschermd geweest. Dit kan een directe invloed hebben gehad op de metingen. Echter zijn alle meting rond hetzelfde tijdstip uitgevoerd, waardoor deze invloed als constante beschouwd kan worden. Dit kan ook verklaren waarom bij de nieuwe HQI lamp een kleurtemperatuur van 11.000 K gemeten wordt in plaats van 14.000 K die de fabrikant aangeeft.
LUX metingen zijn niet verricht op de HQI- en T5 verlichting apart. Er kan dus geen uitspraak worden gedaan over het aandeel van de HQI- en T5 verlichting in het verlies van lichtopbrengst.
De kleurtemperatuur van de nieuwe T5 lampen viel buiten het meetbereik van de Sixticolor. Enkel een verhoging van de kleurtemperatuur van de nieuwe T5 verlichting kan geconcludeerd worden.
Concluderend, er is sprake van een afname van lichtopbrengst (LUX) van 27,3% na ~1,1 jaar gebruik. Tevens is een sterke daling in kleurtemperatuur van met name de HQI brander. Het is dus inderdaad raadzaam ieder jaar de lampen te vervangen. De geldigheid van deze regel op de T5 verlichting zou nog nader onderzocht kunnen worden.